Nieuws uit de fractie maart 2024

Beste LP leden en andere belangstellenden,

Vanuit de fractie van Lokaal Perspectief willen wij jullie meenemen in de visie van de fractie op een aantal onderwerpen en de actualiteiten van deze periode.

De eerste twee onderwerpen zijn van de hand van onze fractievoorzitter Piet Geerts:

A. LP Visie Arbeidsmigratie

N.a.v. de discussie rondom huisvesting arbeidsmigranten in Jaiselings Royal Palace bij deze de LP visie op arbeidsmigratie:

Bij migratie is ons inziens het politiek correcte het volgende: migratie is altijd goed want brengt meer diversiteit, is goed voor de economie, maakt arbeid goedkoper en beter, leidt tot nieuwe inzichten en heeft geen nadelen (of hele kleine). Een andere opvatting wordt vaak verdacht gemaakt.

In theorie kan je deze opvatting over arbeidsmigratie zo stellen, echter in een arbeidsmigratiegemeente als Zundert is de praktijk anders.

Arbeidsmigratie kent verschillende vormen:

 1. Expats (goed betaalde mensen, vaak academisch of HBO geschoold; meer dan modaal, vaak meer dan 1.5x modaal; zeg 60.000+euro/jaar bruto)

2. De tussengroep; 1.5x minimumloon tot 1.5x modaal. (35-60.000/jaar bruto)

3. Arbeidsmigranten (verdienen 1-1.5x minimum loon, vaak ongeschoolden die ongeschoolde arbeid doen)

In Zundert is groep 1 (de expats) redelijk beperkt aanwezig. Er is relatief weinig werk voor dergelijke mensen in de gemeente en ook veel forenzen in die inkomensgroep (collega’s van de expats) uit onze gemeente reizen vaak veel voor hun werk buiten de gemeente, zoals ook uw fractievoorzitter. Expats wonen liever in of nabij een stad op een goede locatie bij het werk. Rijsbergen of (Klein-)Zundert zou nog gaan, de rest is onbespreekbaar. Deze expats spreken meestal Engels, vaak geen Nederlands en worden hiertoe niet geprikkeld. Hun integratie is redelijk oppervlakkig en hun binding met en bijdrage aan een lokale gemeenschap is nagenoeg nihil. Het zijn vaak wereldburgers/kosmopolieten die zich niet makkelijk binden aan de gemeenschap, over een aantal jaren trekken ze verder. Deze mensen leunen fiscaal niet op voorzieningen want ze dragen netto bij aan de schatkist en het bedrijf en geven geen overlast. Ze zijn internationaal inzetbaar en fiscale maatregelen maken een verschil om hen te binden. Kort door de bocht: leuk voor de schatkist en werkgever, verder merk je er niet veel van. (positief en negatief). In steden hebben expats wel een goede invloed op buurten.

In Zundert is groep 2 (tussen arbeidsmigrant en expat in) al redelijk vertegenwoordigd. Dit zijn mensen die vaak niet HBO geschoold zijn, maar wel dat denkniveau hebben en de betere vakmensen zijn in de bouw, logistiek, administratie en dienstverlening. De meesten van hen verdienen hier aanzienlijk meer geld dan in het thuisland en kunnen beroepen en vakken uitoefenen die daar onvoldoende bestaan. (camerasystemen installeren, programmeren, logistiek management, machinebouw). Zeg maar het moeilijkere bouwen, installatiewerk en metaalbewerking. Deze groep heeft vaker de intentie om te blijven hangen, spreken vaak redelijk Engels of Nederlands en integreren beperkt. Kinderen en partner zijn ook vaak in Nederland en men draagt vaak al beperkt bij aan de lokale gemeenschap. Deze mensen zijn zich vaak bewust van de eigen en de Nederlandse cultuur en passen zich redelijk goed aan. Overlast is vaak beperkt. Deze mensen zijn vaak al 5-10 jaar in Nederland. Qua voorzieningen leunt een deel van deze groep beperkt of tijdelijk op de schatkist; deze groep is vergelijkbaar met Jan Modaal.

Groep 3 is in Zundert qua aantallen de grootste. Deze groep kan hier meer verdienen dan in het thuisland of heeft daar dusdanige problemen dat men hier naartoe is gekomen. Dit zijn vaak  mannen van jonge tot middelbare leeftijd (18 tot 45 jaar) met beperkte opleiding en begrip van de Nederlandse en Engelse taal. Vrouwen zijn er ook, maar de minderheid. Veelal doen ze fysiek en ongeschoold werk in de land- en tuinbouw of bij de lokale industrie. De startersfuncties waaruit men zich vroeger op kon werken. Via kortingen op toegang tot voorzieningen (gezondheid) en door hun huisvestingsuitgaven beperkt te houden,  is het mogelijk dat deze mensen hier kunnen verblijven en werken. De verdiensten gaan grotendeels naar het gezin in het oorsprongland. Voor (lokale) werkgevers in deze sectoren is dit gunstig, want goedkope arbeidskracht. Echter voor de schatkist is het minder gunstig, het is gesubsidieerde arbeid: deze mensen hebben beperkt recht op toeslagen. De verzorgingsstaat is bedoeld voor de mensen binnen de Nederlandse grenzen, daarbuiten niet.

Qua cultuur en gemeenschapszin is er nauwelijks sprake van inburgering, men verkeert voornamelijk in eigen kring en ondanks aanzienlijke aantallen is er weinig impact te merken in de lokale gemeenschap. Het risico van overlast is ook relatief het grootst. Doordat overwerken aan banden is gelegd heeft deze groep veel meer vrije tijd gekregen die niet altijd goed (kan) worden ingevuld.  

De kwaliteit van EU arbeidsmigranten is continue gedaald in de gemeente Zundert sinds de grenzen open gingen in 2004. Er waren in aanvang meer  mensen uit Groep 1 en 2. Dit aandeel neemt steeds meer af. Sinds 2017/2018 is het hard achteruitgegaan met het scholingsniveau en de kwaliteit van de arbeidsmigranten.

Lokaal Perspectief ziet grootschalige huisvesting (>100) arbeidsmigranten absoluut niet zitten, omdat dit grotendeels mensen uit Groep 3 zijn. 50 mensen huisvesten bij kwekers is anders, deze werken op het bedrijf en er is (sociale) controle.

In de toekomst zal verdere automatisering en industrialisering in de land- en tuinbouw en logistiek de ongeschoolde arbeid in toenemende mate vervangen en deze Groep 3 arbeidsmigranten (evenals de autochtonen in dit segment) het werk ontnemen.

B. Artikel actieve grondpolitiek

In de VNG, oude media en technische en specialistische vakbladen wordt geroepen om ‘’Actieve grondpolitiek’’. Wat is actieve grondpolitiek nu en wat is wenselijk en wat niet?

Eerst wat ik onder actieve grondpolitiek versta:

Definitie A: actieve grondpolitiek houdt in dat een gemeente als uitvoeringsorgaan van het Rijk gronden en vastgoed uit de markt opkoopt om een door het Rijk of de Gemeenteraad gesteld doel te behalen. Dit doel wordt vastgesteld door de gemeenteraad of het Rijk. Dit kunnen extra woonwijken zijn met sociale woningbouw, industriële locaties, supermarkten, voorzieningen, sportfaciliteiten, voldoende groene – en blauwe stroken.

Een gemeente koopt vroegtijdig en veelvuldig landbouwgrond, VAB’s, oude panden in het kernrandgebied op om later met een nieuwe bestemming geld te verdienen of voorzieningen te realiseren. Hier is weinig mis mee.

In het VNG magazine 02-2024 wordt door een wethouder gesmeekt om snelle onteigening als gereedschap in actieve grondpolitiek. Uiteraard met als excuus weer die gemene investeerders, projectontwikkelaars en speculanten weg te jagen. Vaak zijn dit echter boeren of families die gronden al decennia of soms wel eeuwen bezitten aan de huidige kernrandgebieden.

Definitie B (VNG): actieve grondpolitiek houdt in dat een gemeente als uitvoeringsorgaan van het Rijk gronden en vastgoed uit de markt verwerft om een door het Rijk of de Raad gesteld doel te behalen. Op het eerste gezicht lijkt er weinig mis: maar let op: verwerft moet Orwelliaans gelezen worden: onteigenen of confisqueren wordt er bedoeld als je het VNG-artikel leest. Hier gooi je eigendomsrecht in de prullenbak! Dit is onacceptabel.

Hier is het volgende op aan te merken.

1. De grond is gekocht met een aankoopbedrag en overdrachtsbelasting en hier is jarenlang Box 2/3 belasting betaald, evenals waterschapslasten.

2. De grond is onderhouden en niet vervuild of in slechte staat. Goed beheer is noodzakelijk voor waardebehoud. Bos en heide zijn niet voor niets een stuk minder waard. Je moet eerst nog flink ploegen om er bouwgrond van te maken. Locatie zit ook in de prijs verwerkt.

3. Mensen kunnen momenteel niet even een stuk grond kopen (zoals in veel andere landen wel kan) en dan 2 weken later gaan bouwen. Ik snap dat bouwgrond kunstmatig duur is door onnodige schaarste, maar daarvoor moet je bij de gemeente/overheid zijn. De invloed van projectontwikkelaars is juist groot omdat mensen zelf niet eenvoudig kunnen starten met bouwen.

Actieve grondpolitiek zou volgens LP Definitie A moeten zijn. Actieve grondpolitiek is dat een gemeente als uitvoeringsorgaan van het Rijk gronden en vastgoed uit de markt opkoopt om een door het Rijk of de Gemeenteraad gesteld doel te behalen.

Hier is visie, langetermijnbeleid, strategie en een tactisch vernuft nodig om zaken tijdig te verwerven. Meerdere kansen komen per jaar langs. Wanneer je het plan hebt, zie je de kansen; anders niet. Doelen moet je wel formuleren, dan komen de oplossingen.

Hier kleven zeker risico’s aan. Je hebt mensen nodig die commercieel denken, weten hoe de vastgoedmarkt beweegt, onderhandelen, prijzen inschatten. Dit moet samenvallen met de politieke wil en met draagkracht vanuit College en de Gemeentelijke Begroting.

Bij passieve grondpolitiek word je als Gemeente steeds gedwongen de hoofdprijs te betalen wanneer je voorzieningen wil realiseren; dan sta je al in een hoek en je kan niets meer behalve betalen. Proactief zijn met grondpolitiek werpt vruchten af!

C. Actuele onderwerpen:

Binnenkort staat de Bomenverordening op de agenda. Zoals in de Bode te lezen viel, is er onder de bevolking nogal wat weerstand tegen de voorgestelde nieuwe verordening. Met name het zonder vergunning mogen kappen van bomen in het buitengebied met een diameter van minder dan 60 cm levert veel discussie op. LP vindt dit ook geen goede zaak.

De energie transitie, met name het beleid t.a.v. zonneparken op landbouwgrond staat ook geagendeerd op een Ronde in maart. Zoals bekend is LP géén voorstander van dergelijke parken: eerst op bedrijfsgebouwen en dan op ‘onnutte’ gronden (langs rijkswegen bv.).  De vraag is ook of de congestie op het elektriciteitsnet niet eerst opgelost dient te worden voordat er meer windmolens en zonneparken kunnen worden geplaatst.

De raadsvergaderingen in het eerste kwartaal van het jaar, zo ook in 2024 zijn relatief rustig. De belangrijkste onderwerpen beginnen in  het tweede kwartaal te spelen, waaronder de Zomernota, wonen in het buitengebied als onderdeel van de woonvisie en de centrumvisie Rijsbergen en de mogelijke komst van een rondweg in Rijsbergen.

In ons verkiezingsprogramma staat ten aanzien van de meeste onderwerpen de opvatting van Lokaal Perspectief beschreven.

Informatie (stukken over allerlei onderwerpen) is te vinden op internet https://zundert.notubiz.nl

Je kan daar op de aangegeven data en tijdstippen in de kalender ook “live” de vergaderingen van de Ronde (voorbereidende vergaderingen) en het Besluit (Gemeenteraad vergadering) volgen. Je hoeft er dus niet voor naar het Gemeentehuis.

Mensen die over een onderwerp méér willen weten, tips hebben, suggesties of anderszins iets kwijt willen aan de fractie, kunnen met contact opnemen onder het email adres g.hertsenberg@zundert.nl of gerardhertsenberg@gmail.com.

Met vriendelijke groet

Piet Geerts,

fractievoorzitter Lokaal Perspectief

Gerard Hertsenberg

raadslid Lokaal Perspectief